Σε τυχαίο αιματολογικό έλεγχο που γίνεται σε κατά τα άλλα υγιές παιδί, η ολική ανοσοσφαιρίνη IgE βρίσκεται πολύ υψηλή. Αυτό σημαίνει ότι είναι αλλεργικό ή στο μέλλον θα αποκτήσει αλλεργίες.

Μάλλον λάθος. Η IgE είναι μια από τις πέντε κατηγορίες αντισωμάτων που φυσιολογικά έχει ο άνθρωπος. Πράγματι, σε περιπτώσεις αλλεργικών νοσημάτων πολλές φορές βρίσκεται αυξημένη στο αίμα αλλά από μόνη της μια υψηλή μέτρηση δε σημαίνει αλλεργία, δεν είναι προγνωστικός δείκτης και σαφώς δε θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο άγχους. Συνήθως υποδεικνύει την τωρινή ή παλαιότερη παρουσία ατοπικής δερματίτιδας. Αυτή αποτελεί παράγοντα κινδύνου για αλλεργίες και πρέπει να αναζητείται.

Οι αλλεργίες κάποια στιγμή ξεπερνιούνται και επομένως δε χρειάζεται ιδιαίτερη αντιμετώπιση.

Λάθος. Η φυσική πορεία των αλλεργιών δεν είναι κοινή για όλες τις αλλεργικές νόσους και απέναντι σε όλα τα αλλεργιογόνα. Ορισμένα συμπτώματα, πράγματι, μπορεί να υποχωρήσουν παροδικά σε κάποια χρονική στιγμή για να επανεμφανιστούν αργότερα (π.χ. αναπνευστικές αλλεργίες κατά την εφηβεία) και δε μπορεί να προβλεφθεί ποιοί ασθενείς θα βρίσκονται από τη μία ή την άλλη πλευρά. Η τροφική αλλεργία σε ορισμένα αλλεργιογόνα κατά κανόνα ξεπερνιέται ενώ σε άλλα είναι ιδιαίτερα επίμονη. Ο ρόλος του ιατρού είναι να αυξήσει τις πιθανότητες ο ασθενής του να ξεπεράσει την αλλεργία του και παράλληλα, μέχρι να γίνει αυτό, να μην υποφέρει από τα συμπτώματά της.

Το γεγονός ότι κάποιος ανέχεται, λαμβάνει δηλαδή χωρίς πρόβλημα, κάποιο φάρμακο, τρόφιμο, τσίμπημα εντόμου κ.λπ. σημαίνει ότι είναι προστατευμένος για όλη του τη ζωή.

Λάθος. Ο κανόνας στην αλλεργιολογία είναι ότι για να υπάρξουν αλλεργικά συμπτώματα θα πρέπει να έχει προϋπάρξει άλλη έκθεση στο αλλεργιογόνο η οποία ήταν ασυμπτωματική. Με άλλα λόγια πάντα η πρώτη επαφή με κάποιο αλλεργιογόνο δεν προκαλεί συμπτώματα – αυτό έχει ως συνέπεια ότι οι αλλεργίες μπορεί να εμφανισθούν σε ουσιαστικά οποιαδήποτε ηλικία.

Το κατσικίσιο γάλα είναι λιγότερο αλλεργιογονικό από το αγελαδινό και μπορεί να δοθεί σε περιπτώσεις τροφικής αλλεργίας.

Λάθος. Οι πρωτεΐνες του κατσικίσιου γάλακτος είναι κατά 95% όμοιες με αυτές του αγελαδινού και επομένως η πιθανότητα να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση είναι πάρα πολύ μεγάλη. Το ίδιο ισχύει και για το πρόβειο γάλα. Τα γάλατα των οποίων οι πρωτεΐνες διαφέρουν από του αγελαδινού είναι της καμήλας και του γαϊδουριού τα οποία είναι δυσεύρετα. Η ουσιαστική απάντηση στα προβλήματα έρχεται από ειδικά επεξεργασμένα γάλατα στα οποία οι πρωτεΐνες είναι σπασμένες σε μικρότερα κομμάτια (υδρολυμένες). Σε κάθε περίπτωση, πριν τη χορήγησή τους, απαιτείται αλλεργιολογικός έλεγχος για τον αποκλεισμό ευαισθητοποίησης ακόμα και σε αυτά τα προϊόντα.

Στον αλλεργιολογικό έλεγχο αν προκύψουν θετικά δερματικά τεστ ή και θετικός αιματολογικός έλεγχος πρέπει να διακοπεί η σίτιση ακόμα και αν αυτή είναι ανεκτή.

Λάθος. Τα αλλεργιολογικά τεστ (είτε δερματικά, είτε αιματολογικά) δείχνουν αν ο ασθενής είναι ευαισθητοποιημένος σε κάποιο τρόφιμο, όχι αν είναι αλλεργικός. Το ίδιο ισχύει ουσιαστικά για οποιαδήποτε ομάδα αλλεργικών νόσων. Πιο απλά, δείχνουν μόνο τα «βλαπτικά» αντισώματα και δε δίνουν καμιά πληροφορία για την ενδεχόμενη ταυτόχρονη παρουσία «ανασταλτικών» αντισωμάτων που παρέχουν ανοχή/προστασία. Γι’αυτό πάντα τα τεστ πρέπει να αξιολογούνται με βάση το ιστορικό του ασθενούς. Αντίθετα, η διακοπή της σίτισης με τρόφιμο που είναι ανεκτό μπορεί να οδηγήσει σε άρση της ανοχής και πρόκληση αλλεργικών εκδηλώσεων.

Τα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα θα πρέπει για λόγους προφύλαξης να αποφεύγουν την εισαγωγή του αυγού στη δίαιτα πριν το πρώτο, του ψαριού πριν τα δύο και των ξηρών καρπών πριν τα τρία χρόνια ζωής.

Λάθος. Οι οδηγίες αυτές όντως υπήρχαν πριν από μια δεκαετία αλλά δε στηρίζονταν σε καλές επιστημονικές μελέτες. Τα νεώτερα, ισχυρά δεδομένα ανατρέπουν αυτήν την πρακτική καθώς, αντίθετα, δείχνουν ότι η καθυστέρηση στην εισαγωγή των τροφών αυξάνει τον κίνδυνο αλλεργίας. Φαίνεται λοιπόν ότι τα τρόφιμα αυτά καλό είναι να έχουν εισαχθεί σταδιακά ίσως μέχρι και τα πρώτα γενέθλια του παιδιού.

Όταν κάποιος είναι αλλεργικός στα πεύκα, κάθε άνοιξη ειδικά όταν φυσάει και δημιουργείται το νέφος γύρης, έχει καταρροή και δερματικά εξανθήματα.

Λάθος. Η γύρη του πεύκου είναι αναλογικά πολύ μεγάλη σε διάμετρο, παραμένει στη μύτη και επομένως δε μπορεί να εισπνευσθεί και να προκαλέσει αναπνευστική αλλεργία. Τα αναπνευστικά συμπτώματα οφείλονται σε όλα τα άλλα αλλεργιογονικά φυτά της ελληνικής χλωρίδας που ανθίζουν ταυτόχρονα με τα πεύκα (π.χ. γρασίδια, περδικάκι κ.ά.). Επίσης, οι γύρεις πολύ σπάνια προκαλούν δερματικό εξάνθημα. Αυτά κατά την εαρινή περίοδο οφείλονται κυρίως στις κάμπιες των πεύκων τα τριχίδια των οποίων με τον αέρα πετάνε και καρφώνονται στο εκτεθειμένο δέρμα για να προκαλέσουν κνησμό και εξάνθημα.

Η «συνεχής» καταρροή και μπούκωμα σε ένα παιδί 2 ετών οφείλεται σε αλλεργική ρινίτιδα και γι’αυτό θα πρέπει να λαμβάνει αντιαλλεργική αγωγή.

Μάλλον λάθος. Σύμφωνα με μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες η αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται μετά τα 4-5 χρόνια. Σε μικρότερες ηλικίες, αν πρόκειται για πραγματική αλλεργική ρινίτιδα, εμφανίζεται σε λιγότερο από 2% των παιδιών. Ο λόγος για τη σύγχυση που πολύ συχνά επικρατεί είναι ότι στην προσχολική ηλικία υπάρχουν πολλές και επαναλαμβανόμενες ιογενείς συνδρομές του ανώτερου αναπνευστικού που δημιουργούν συμπτώματα ανάλογα με αυτά της αλλεργικής ρινίτιδας αλλά χρήζουν διαφορετικής θεραπευτικής αντιμετώπισης.

Πριν από 3 χρόνια, ο παιδίατρος διέγνωσε στη 10 ετών κόρη μου λοίμωξη του αναπνευστικού και χορήγησε για πρώτη φορά πενικιλινούχο αντιβιοτική αγωγή. Τη δέκατη ημέρα το πρωί, ξύπνησε με διάχυτο εξάνθημα σε όλο το σώμα. Έκτοτε ως αλλεργική δε λαμβάνει ούτε πενικιλίνες, ούτε κεφαλοσπορίνες.

Πιθανότατα λάθος. Οι φαρμακευτικές αντιδράσεις είναι δύο τύπων: τα επικίνδυνα αλλεργικά εξανθήματα που χαρακτηρίζονται από πομφούς, κνησμό, έκθυση μέσα σε μια ώρα από τη λήψη της πρώτης δόσης (την πρώτη ημέρα δηλαδή) και απαραίτητα να έχει προηγηθεί λήψη και στο παρελθόν. Ο δεύτερο τύπος χαρακτηρίζεται από διάχυτο, επίπεδο κατά κανόνα εξάνθημα που βγαίνει αρκετές ημέρες μετά την έναρξη της αγωγής (ή και μετά το τέλος της), αρκετές ώρες μετά τη λήψη δόσης και μπορεί να παρατηρηθεί και χωρίς προηγούμενη λήψη. Τα εξανθήματα αυτά είναι αντιδράσεις υπερευαισθησίας οι οποίες όμως δεν οφείλονται στο φάρμακο και μόνο αλλά στη λοίμωξη για την οποία λήφθηκε και επομένως δεν αποκλείουν τη μελλοντική λήψη του φαρμάκου. Σε κάθε περίπτωση ο αλλεργιολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος.

Η θεραπεία του αναφυλακτικού σοκ, η άμεση δηλαδή αντιμετώπιση, γίνεται με ένεση κορτιζόνης.

Λάθος. Η άμεση αντιμετώπιση του αναφυλακτικού σοκ γίνεται μόνο με ένεση αδρεναλίνης. Αυτήν πρέπει να την έχει μαζί του ο αλλεργικός ασθενής ως αυτοενιέμενη συσκευή (στυλό) και να είναι εκπαιδευμένος (ο ίδιος ή οι γονείς/κηδεμόνες) από τον ιατρό του στην ορθή χορήγησή της. Στη συμπληρωματική αγωγή που χορηγείται αργότερα περιλαμβάνεται και η κορτιζόνη.